zondag 15 november 2009

Dag van de Gevangen Schrijver: Leila Djebali

Vandaag werd GEKOOID.BE officieel voorgesteld in Bozar. Op deze door PEN Vlaanderen opgestarte site ziet u hoe een aantal Vlaamse schrijvers teksten brengen van vervolgde of vermoorde collega's. Hieronder het voorbeeld van Leila Djabali.
  • Leila Djabali (1933) is een van de jonge intellectuelen die in de jaren ‘50 door de Franse autoriteiten werd gevangen genomen omwille van haar betrokkenheid in de Algerijnse vrijheidsstrijd.
  • Algerije is een voormalige kolonie van Frankrijk, dat het Noord-Afrikaanse land midden in de negentiende eeuw veroverde. Tijdens het Franse koloniale beleid werd de lokale bevolking achtergesteld. Het verzet groeide in de loop van de twintigste eeuw, en bereikte een hoogtepunt wanneer in november 1954 het Front de Libération Nationale (Het Nationale Bevrijdingsfront) regelrecht de oorlog verklaarde aan de Franse machthebbers. De bloedige onafhankelijkheidsoorlog duurde tot maart 1962. Djabali was als intellectueel actief in het verzet en werd opgepakt. Ze kwam terecht in de Barberousse-gevangenis in Algiers waar ze gefolterd werd.
  • In december 1957 schreef ze daar het gedicht “Aan mijn folteraar, luitenant D…”. Djabila giet haar mishandeling in eenvoudige, maar krachtige taal. Ze schotelt de lezers geen details van de vreselijke foltering voor, maar kiest voor een poëtische beschrijving die evenwel weinig aan de verbeelding overlaat. Het venijn van dit korte gedicht zit in de staart waar Leila Djabali plots de intimiteit en warmte van het dagelijkse leven van haar beulen oproept.
  • Ondertussen is dit gedicht een klassieker geworden in de mensenrechtenliteratuur, en werd het opgenomen in talloze bundelingen van geëngageerde poëzie. Het verscheen de eerste keer in Women Poets of the world in 1983.

Geen opmerkingen: