"Ik slaap als een croissant. Memoires van de Antwerpse nachtburgemeester"

Op het Schoon Verdiep van het Antwerpse stadhuis mocht  ik mee de memoires van Vitalski boven de doopvont houden. Bij die plechtigheid huldigde schepen van Cultuur Philip Heylen  hem officieel tot nachtburgemeester. Andere sprekers waren verder: Pat Donnez, Rick de Leeuw en Philip Geubels.


Een klein stukje uit mijn voorgedragen kijk op de memoires, die uiteindelijk uitdraaiden op een analyse van "het fenomeen Vitalski". Hij is een hedendaagse versie van de eeuwenoude schelm alias picaro, en zijn memoires een onvervalst contemporain picaresk geschrift, rousseauistisch van opzet en vitalskiaans van uitvoering.

"Net als de schelm belichaamt Vitalski een omgekeerde mythologie. Was de picaro een anti-ridder in de zestiende eeuw, dan is Vital een anti-BV. Dit boek is het verhaal van iemand die meer dan wie ook Bekende Vlaming wil worden. Hij doet dat met evenveel talent als zin voor zelfdestructie in die zin dat hij meerdere malen met zijn fiets tot bij zijn vijanden rijdt om ze tenslotte hoogstpersoonlijk de stokken te overhandigen die ze vervolgens in zijn mooi gepresenteerde wielen kunnen steken. Meermaals heb ik hardop bij het lezen van dit boek uitgeroepen: Maar nééén, nééén, doe dat toch niet, onderwijl mijn ogen afdekkend als bij een horrorfilm.
Zo komen we bij de essentie van deze autobiografie. De schelm wil er bij horen en ook weer niet. Dat is Vital ten voeten uit. Dit is het verhaal van een langgerekte langoureuze kreet “ik wil erbij horen”, met meteen daarachter “maar dan wel volgens mijn voorwaarden”. Door evenwel zo hardnekkig die rol vol te houden is vital ondertussen aldus nog een BV alias anti-BV is geworden, een beetje zoals de grootste anti-helden uit de wereldliteratuur (van Don Quichotte tot Madame Bovary) ondertussen ook in wezen de grootste helden uit diezelfde wereldliteratuur zijn geworden.

Beste vrienden, aanwezigen, beste toekomstig lezers, als ik u zo bekijk, u staat zowat allemaal vermeld in dit boek. Alleen heeft de lepe Vitalski geen register in zijn boek gezet, en moet u dus dit vuistdikke werk integraal lezen om u zelf tegen het lijf te lopen. Dat is niet erg want ten eerste het bestaat echt en ten tweede het is heel erg lezenswaardig. Onze nachtburgemeester, de Rousseau van het Zuid, de Lazarillo de Tormes van Stuivenberg vertelt in dit boek het kortstondige geluk van veertig jaar leven. Het is de ragfijne registratie van kostelijke, betreurde en vluchtige ogenblikken die ervoor zorgen dat indien Vitalski deze nacht schielijk zou komen heen te gaan en pakweg om drie uur des ochtend voor zijn Schepper zou verschijnen... dat hij op dat geijkte moment, terwijl hij Zijne Doorluchtige Eeuwigheid dit boek overhandigt, zonder zijn stem te hoeven verheffen kan zeggen: Ik heb geleefd."

(Foto's: Dirk Cornelis)